آشنایی با ابزار Rib و Slot در کتیا (CATIA)

در این آموزش از ، به آشنایی با ابزار Rib و Slot در کتیا (CATIA) می‌پردازیم؛ دو ابزار قدرتمند در محیط Part Design نرم‌افزار CATIA که برای طراحی برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌های سه‌بعدی در مسیر منحنی استفاده می‌شوند. این دستورات به شما امکان می‌دهند تا با ترکیب یک پروفایل و یک مسیر، حجم‌هایی پیچیده و ساختاری را به‌صورت دقیق ایجاد یا کاهش دهید. در ادامه، مراحل اجرای این ابزارها همراه با مثال عملی و ویدیوهای آموزشی ارائه شده که می‌توانید گام‌به‌گام با آن‌ها پیش بروید.

معرفی ابزار Rib در کتیا CATIA

ابزار Rib در CATIA برای ایجاد حجم‌هایی استفاده می‌شود که یک پروفایل دو‌بعدی در مسیر دو‌ یا سه‌بعدی ایجاد می شود. این ابزار به خصوص در طراحی قطعاتی که دارای ویژگی‌های ممتد و منحنی‌دار هستند، بسیار کاربردی است. به کمک ابزار Rib امکان ایجاد حجم در مسیر فراهم می شود.

ابزار Rib این امکان را فراهم می کند که پروفایل ترسیمی در مسیر یک منحنی خط یا غیر خطی به حجم تبدیل شود.

روش استفاده از فرمان Rib در کتیا

برای استفاده از ابزار Rib در کتیا ابتدا باید یک پروفایل به عنوان مقطع حجم و یک منحنی به عنوان مسیر ایجاد حجم ترسیم کرد . مقطع و مسیر باید در دو اسکچ جداگانه ترسیم شود.

• ابتدا یک پروفایل دو‌بعدی در یک صفحه ترسیم کنید. این پروفایل می‌تواند شکلی مانند مستطیل، دایره، یا هر شکل دلخواه دیگری باشد.

• سپس یک مسیر دوبعدی یا سه‌بعدی را ترسیم کنید که پروفایل بر روی آن حرکت کند. این مسیر باید در اسکچ دیگر و در صفحه ای غیر موازی با صفحه انتخاب شده برای ترسیم مقطع باشد.

شکل 2 نتیجه ترسیم مقطع و مسیر را در دو اسکچ جداگانه به شما نشان می دهد.

آشنایی با ابزار Rib و Slot در کتیا (CATIA)

پس از انتخاب ابزار Rib پنجره ای همانند شکل زیر باز می شود که با گزینه های آن آشنا خواهیم شد.

در قسمت پروفایل مقطع مد نظر برای حجم و در بخش Center Curve مسیر ایجاد حجم انتخاب می شود . شکل زیر نتیجه نهایی را در زمان استفاده از ابزار Rib در CATIA نشان می دهد.

حجم ایجاد شده با ابزار Rib در کتیا

در ادامه با سایر پارامترهای پنجره Rib آشنا خواهیم شد.

پارامترهای پنجره Rib Definition

Profile: در این قسمت یک پروفایل دو‌بعدی در یک صفحه ترسیم کنید. این پروفایل می‌تواند شکلی مانند مستطیل، دایره، یا هر شکل دلخواه دیگری باشد. همچنین این امکان وجود دارد که چند پروفایل جدا از هم در یک اسکچ ترسیم شود و همگی با هم در ایجاد حجم با دستور Rib شرکت کنند

Center Curve: ایجاد مسیر ایجاد حجم که باید در صفحه ای غیر موازی با صفحه ترسیم Profile  و در اسکچی جداگانه باشد . این منحنی فقط می تواند یک عدد باشد و نمی توان همزمان یک مقطع را تحت چند مسیر با ابزار Rib به حجم تبدیل کرد.

ویدیوی اول بررسی ابزار Rib این نکات را به شما توضیح میدهد.

• نکته : در صورتی که مسیر ترسیم شده به عنوان منحنی پیشروی Rib پیچیده باشد یا مقطع ترسیم شده برای عبور از مسیر بزرگ یا نامتناسب باشد امکان ایجاد Rib وجود ندارد.

عدم تناسب بین مقطع و مسیر در فرمان rib کتیا

ویدیوی دوم بررسی ابزار Rib این نکات را به شما توضیح میدهد.

تنظیمات Profile control

در پنجره Rib Definition، می‌توانید نحوه حرکت پروفایل روی مسیر را تعیین کنید. این تنظیمات شامل حالت‌های Keep angle و Pulling direction و Reference Surface هستند که زاویه پروفایل نسبت به مسیر را کنترل می‌کنند.

Keep Angle: ایجاد حجم با Rib با حفظ زاویه مقطع و مسیر در تمام کل حجم.در این شرایط با تعییر مسیر Center Curve پروفایل نیز تعییر جهت میدهد.

گزینه keep angle در ابزار rib کتیا

Pulling Direction: در این حالت یک راستای خطی یا یک صفحه به عنوان مبنا معرفی می شود. وطیفه این مبنا ثابت نگه داشتن زاویه پروفایل و مبنای انتخابی در طول مسیر است. در شکل زیر صفحه xy به عنوان Pulling Direction انتخاب شده است . بنابراین برای حفظ زاویه صفحه xy و پروفایل ، مقاطع به صورت موازی روی مسیر تکرار می شوند.

گزینه pulling direction در ابزار rib کتیا

Reference Surface: در این حالت میتوان برای ایجاد حجم با ابزار Rib از مسیر روی یک سطح پیچیده منطبق شده استفاده کرد . در این حالت مقطع مورد نظر به گونه ای روی مسیر حرکت می کند که نسبت به سطح مبنا فرم مقطع شکل میگیرد.

ویدیوی سوم ابزار Rib نحوه استفاده از این سه گزینه را به شما نشان می دهد.

Move profile to path: در صورتی که پروفایل و مسیر در یک صفحه قرار داشته باشند، می‌توانید از این گزینه برای تنظیم دقیق‌تر استفاده کنید. با فعال کردن این پارامتر ، Profile در حالتی قرار میگیرد که با منحنی مسیر بتواند ایجاد حجم کند.

نکته: در صورتی که امتداد Rib در مسیر اتصال به دیواره ای باشد میتوان با فعال کردن گزینه Merge rib ends ، حجم را به دیواره پیش رو متصل کرد.

ویدیوی چهارم ابزار Rib این دو نکته را به شما توضیح می دهد.

نکته : در صورتی که از پروفایل باز استفاده شود میتوان با فعال کردن گزینه Thick با اعمال ضخامت ایجاد حجم با فرمان Rib استفاده کرد.

ویدیوی پنجم ابزار Rib این دو نکته را به شما توضیح می دهد.

نکته: اهمیت گزینه Pulling direction در مسیرهای سه بعدی بیشتر است. به عنوان مثال برای ایجاد یک شکل فنری ، به منظور جلوگیری از پیچش مقطع در مسیر فنر از گزینه Pulling Direction استفاده می شود.

ویدیوی ششم ابزار Rib این دو نکته را به شما توضیح می دهد.

معرفی ابزار Slot در کتیا CATIA

ابزار Slot مشابه ابزار Rib عمل می‌کند، با این تفاوت که به جای ایجاد حجم، از حجم موجود کم می‌کند. این ابزار برای ایجاد شیارها و کاهش حجم در مسیرهای خاص استفاده می‌شود.

در واقع ابزار Slot ، دستوری به منظور کاهش حجم تحت مسیر است . مشابه با ابزار rib نیاز است که پروفایل و مسیر ترسیم شود . در این شرایط باید مقطعی که به عنوان پروفایل ترسیم می شود با حجمی برخورد داشته باشد تا با حرکت در مسیر ، اعمال کاهش حجم را انجام دهد.

پنجره فزمان Slot همانند ابزار ریب است و تنها عملکردی بر عکس این دستور دارد. شکل زیر ، پنجره دستور Slot را نشان می دهد.

پنجره فرمان Slot در کتیا

مراحل استفاده از دستور Slot

1. انتخاب پروفایل (Profile):

یک پروفایل دو‌بعدی را ترسیم کنید که نشان‌دهنده شکلی باشد که قصد دارید از حجم کم کنید.

2. انتخاب مسیر (Center curve):

یک مسیر دوبعدی یا سه‌بعدی را ترسیم کنید که پروفایل بر روی آن حرکت کند.

3. تنظیمات Profile control:

– مانند دستور Rib، تنظیمات مربوط به نحوه حرکت پروفایل روی مسیر را انجام دهید.

4. گزینه‌های اضافی:

– سایر تنظیمات مانند Reference surface و Move profile to path را بر اساس نیاز خود تنظیم کنید.

شکل زیر نتیجه ساده ای از به کارگیری این ابزار را نشان می دهد.

ویدیوی زیر ، نحوه استفاده از دستور Slot را توضیح میدهد.

تا اینجا با تمامی نکات لازم جهت ایجاد و کاهش حجم در مسیر منحنی با ابزارهای Rib و Slot در کتیا آشنا شدیم . در ادامه تعدادی مثال در قالب Video با به کارگیری این ابزارها خواهیم داشت.

چند مثال تکمیلی برای ابزار Rib و Slot

مثال اول : ترسیم مسیر سه بعدی شیاردار با ابزار Rib و Slot

اگر بخواهید یک مسیر سه بعدی شیاردار را ترسیم کنید مراحل زیر را به صورت خلاصه طی میکنیم

1. مسیر شیار را در یک یا چند اسکچ ترسیم کنید.
2. پروفیل مسیر را ترسیم کنید
3. دستور Rib را اجرا کنید و پروفایل و مسیر را انتخاب کنید و حجم را ایجاد کنید
4. به کمک ابزار Slot شیار مد نظر را ایجاد کنید.

ایجاد و کاهش حجم در مسیر منحنی با ابزارهای Rib و Slot در کتیا

ویدئوی ترسیم مدل:

مثال دوم : ترسیم زانویی Elbow در کتیا با ابزار Rib

اگر بخواهید یک مدل سه بعدی مانند یک زانویی را ترسیم کنید مراحل زیر را به صورت خلاصه طی میکنیم:

1. یک  پروفایل به عنوان مقطع لوله ای زانویی ترسیم کنید.
2. پروفیل مسیر را ترسیم کنید
3. دستور Rib را اجرا کنید و پروفایل و مسیر را انتخاب کنید و حجم را ایجاد کنیدو برای ایجاد فرم توخالی گزینه Thick در پنجره Rib را فعال کنید.
4. به کمک ابزار Pad فلنج ابتدا و انتهای حجم را با ترسیم اسکچ مناسب ایجاد کنید.
5. از ابزار Hole برای ترسیم سوراخ کاری های لازم در مدل استفاده کنید.

ویدئوی ترسیم مدل:

مثال سوم : ترسیم لیوان دسته دار Mug در کتیا با ابزار Rib و Slot

اگر بخواهید یک مدل سه بعدی مانند یک لیوان دسته دار را ترسیم کنید مراحل زیر را به صورت خلاصه طی میکنیم:

1. بدنه اصلی لیوان را با ابزار Shaft ابجاد کنید.
2. برای ایجاد دسته از ابزار Ribاستفاده کنید.
3. به کمک ابزار Slot برای ایجاد شیار روی بدنه لیوان استفاده کنید.
4. میتوانید ابزار Groove را برای ایجاد برش در کف لیوان بهره بگیرید.

ویدئوی ترسیم مدل

هومن لادن